Aflevering 18 :
MUZIKALE VERBEELDING VAN EXOTISCH GETINTE EN VERRE OORDEN
Bax 1
Bax 2
Bax 3
Bax 4
Bax 5
Bax 6
Bax 7
BRITSE, FRANSE EN RUSSISCHE MUZIEKWERKEN, gecomponeerd vóór, tijdens, en na de ondertekening van het Verdrag van St.Petersburg,
de “Triple Entente” en gevormde Alliantie tussen Frankrijk, Engeland en Rusland in 1907
In het kader van: 100 JAAR “SPRING FIRE – SYMPHONY” (1913-2013) van de Engelse componist SIR ARNOLD BAX:
‘VOLUPTUEUS-OPWINDENDE MUZIEK VOOR NETTE MENSEN…’
Gideon Relyveld zet bijzondere composities in de schijnwerpers die zelden worden uitgevoerd of
ten gehore worden gebracht
en alle aandacht verdienen. Mede door het gebruik van het uiterst briljant gehanteerde orkestrale
raffinement en manier van
orkestreren kunnen de hieronder genoemde en betoverende muziekwerken zeer tot de verbeelding spreken.
Deze fonkelende
composities ontstonden in de tijd dat de grote Russische impresario en choreograaf Sergei Diaghilev
te Parijs en Londen
een aanzienlijke verandering teweeg zou brengen met zijn ballet-producties. In deze aflevering muziek
van Arnold Bax (1883-1953), Maurice Ravel (1874-1937), Nikolaj Rimsky-Korsakov (1844-1908), en
Reinhold Glière (1875-1956). Deze aflevering bestaat uit twee onderdelen, waarbij het hierboven
genoemde werk “Spring Fire – Symphony” uit 1913 van Bax in het eerste onderdeel centrale plaats
inneemt.
Ditzelfde onderdeel is een Hommage aan de Engelse pianiste Harriet Cohen (1895- 1967), die jarenlang
de levensgezellin is geweest van Arnold Bax. Tevens met een Muzikaal Saluut aan de Canadese pianiste
Angela Hewitt, die als specialiste (o.a.) op het gebied van de klavierwerken van Johann Sebastian Bach voor één
van haar plaatopnamen een bewerking van Harriet Cohen op een thema van deze befaamde
componist zo voorbeeldig heeft vastgelegd. Zowel Harriet Cohen als Angela Hewitt kunnen worden gerekend tot
de ‘Grand Ladies’ met een
Gouden Toucher van Wereld-Klasse, vergelijkbaar met andere legendarische pianistes in dezelfde topcategorie
uit de 20ste eeuw: Yvonne
Lefébure, Marie-Jeanne Darré, Guiomar Novaës, Marguérite Long, France Clidat, Rosalyn Tureck, Dame Myra Hess,
Dame Moura Lympany, Monique Haas, Magda Tagliaferro, Clara Haskil, Alicia de Larrocha, Martha Argerich,
Eliso Virsaladze.
Onderdeel 1:
TUNE:Gioacchino Rosssini (1792-1868): “Hachis Romantique”, uit “L’Album pour les enfants adolescents”
(behorend bij het totaal aan o.a. kleine stukken voor piano, gecomponeerd tussen 1857 en 1868, die Rossini
zijn zogeheten “Péchés de Vieillesse” – ofwel “Zonden der Ouderdom” heeft genoemd), Paolo Giacometti (piano, Pleyel, 1858);
Arnold Bax: Tone Poem “The Happy Forest” (oorspronkelijk een pianowerk uit 1914, als toongedicht georkestreerd in 1921, en naar
een verhaal van Herbert Farjeon), Ulster Orchestra o.l.v. Bryden Thomson (opname in de Ulster Hall te Belfast, van 28 en 29 juni 1982);
Arnold Bax: Uit “Winter Legends” als Sinfonia Concertante voor piano en orkest (1929-’30), deel 1: Allegro en deel 2: Lento, molto espressivo,
Margaret Fingerhut (piano), London Philharmonic Orchestra o.l.v. Bryden Thomson (opname in de All Saints’ Church, Tooting, London, van 3 en 4 april 1986);
Arnold Bax: Uit dezelfde compositie en ter vergelijking “Winter Legends”, deel 2: Lento, molto espressivo, Harriet Cohen (piano), BBC Symphony
Orchestra o.l.v. Clarence Raybould (live-opname van 26 november 1954);
Maurice Ravel: Uit “Miroirs” (1904-‘05), deel 3: “Une barque sur l’océan” , Angela Hewitt (piano) (opname in de Henry Wood Hall, London,
van 11 t/m 14 augustus 2001);
Arnold Bax: Uit “Spring Fire – Symphony” (1913), deel 1: “In the Forest Before Dawn”, deel 2: “Daybreak and Sunrise”, deel 3: “Full Day”,
Royal Philharmonic Orchestra o.l.v. Vernon Handley (opname in de All Saints’ Church, Tooting, London, van januari 1986);
Arnold Bax: Uit Symfonie nr.6 (1934), deel 3: Introduction (Lento moderato) – Scherzo & Trio (Allegro vivace – Andante semplice) – Epilogue (Lento),
London Philharmonic Orchestra o.l.v. Bryden Thomson (opname in de All Saints’ Church, Tooting, London van 22 en 23 october 1987);
Johann Sebastian Bach (1685-1750): Uit Cantate nr.22, “Jesus nahm zu sich die Zwölfe”, BWV 22: “Ertöt’ uns durch dein’ Güte” (geschreven en bestemd
voor een uitvoering op 7 februari 1723), in een bewerking/arrangement voor piano door Harriet Cohen met de door haar gegeven Engelse titel,
“Sanctify us by Thy Goodness”, Angela Hewitt (piano) (opname in de Henry Wood Hall, London, van 1 t/m 4 april 2011).
De tekst bij Bach’s laatstgenoemde compositie bevat de volgende woorden:
Ertöt’ uns durch dein’ Güte, (Mortify us through kindness,)
Erweck uns durch dein Gnad, (Awake us through thy grace;)
Den alten Menschen kränke, (The former man enfeeble,)
Dass der neu’ leben mag (So that the new may live)
Wohl hie auf dieser Erden, (E’en in this earthly dwelling,)
Den Sinn und all Begehren (His will and ev’ry purpose)
Und G’danken hab’n zu dir. (And thought may give to thee.)